ΜΥΣΤΡΑΣ - Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ
=================================================
ΜΥΣΤΡΑΣ - Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ
===============================================
-
ΜΥΣΤΡΑΣ - Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ
===============================================
ΜΥΣΤΡΑΣ - Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ
===============================================
-
ΜΥΣΤΡΑΣ - Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ
===============================================
ΜΥΣΤΡΑΣ - Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ
ΜΥΣΤΡΑΣ - Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ
==============================================
ΜΥΣΤΡΑΣ - Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ
==================================================
-
ΜΥΣΤΡΑΣ - ΜΝΗΜΟΣΙΝΟ ΑΛΛΩΣΕΩΣ
===================================
ΜΥΣΤΡΑΣ - ΣΠΑΡΤΗ ΛΑΚΩΝΙΑΣ
===================================
ΜΥΣΤΡΑΣ - ΣΠΑΡΤΗ ΛΑΚΩΝΙΑΣ
====================================
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΣΠΑΡΤΗΣ
Κύριος -Κύριος ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ
ΜΥΣΤΡΑΣ - ΣΠΑΡΤΗ ΛΑΚΩΝΙΑΣ
===================================
ΜΥΣΤΡΑΣ - ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
======================================
ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
=====================================
ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
=====================================
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ-
ΣΑΡΑΝΤΟΣ ΚΑΡΓΑΚΟΣ
==========================================
-
ΜΥΣΤΡΑΣ- ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΓΕΜΙΣΤΟΣ -ΠΛΗΘΩΝ
========================================
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Το λήμμα (ή η ενότητα) δεν παραθέτει πηγές ή δεν περιέχει επαρκείς παραπομπές. Βοηθήστε το προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 29/03/2015. |
Δεσποτάτο του Μυστρά | |||
---|---|---|---|
1349-1460 | |||
Το δεσποτάτο του Μυστρά (ή δεσποτάτο του Μορέως), 1450 | |||
Πρωτεύουσα | Μυστράς | ||
Γλώσσες | Μεσαιωνικά Ελληνικά | ||
Θρησκεία | Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία | ||
Πολίτευμα | Πριγκηπάτο | ||
Δεσπότης | |||
- 1349-1380 | Μανουήλ Καντακουζηνός | ||
- 1449-1453 | Θωμάς Παλαιολόγος | ||
Προηγούμενο κράτος | Βυζαντινή Αυτοκρατορία | ||
Επόμενο κράτος | Οθωμανική Αυτοκρατορία |
Πίνακας περιεχομένων
Μάχη της Πελαγονίας - Ίδρυση του Δεσποτάτου
Το 1249, ο Γουλιέλμος Β΄ Βιλλεαρδουίνος, ο Φράγκος ηγεμόνας του Πριγκιπάτου της Αχαΐας, κατασκεύασε ένα κάστρο σε μία βουνοκορφή του Ταϋγέτου, τον Μυστρά, με σκοπό την υποταγή των Μηλιγγών. Η φιλοδοξία του Γουλιέλμου δεν περιοριζόταν στην Πελοπόννησο αλλά είχε βλέψεις και πιο μακριά. Το 1259 συμμάχησε με τον Δεσπότη της Ηπείρου, Μιχαήλ Β΄, και με τον Μανφρέδο της Σικελίας με σκοπό να σταματήσουν την Αυτοκρατορία της Νίκαιας που μετά την κατάληψη της Θεσσαλονίκης ήταν η ισχυρότερη δύναμη στη βόρειο Ελλάδα και είχε επικίνδυνες βλέψεις στην Κωνσταντινούπολη. Τον ίδιο χρόνο στην μάχη της Πελαγονίας ο συνασπισμός αυτός συγκρούστηκε με τις δυνάμεις του Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγου αλλά οι σύμμαχοι ηττήθηκαν. Οι στρατιώτες της Αυτοκρατορίας της Νίκαιας ανακάλυψαν τον Γουλιέλμο λίγο μετά την μάχη να κρύβεται σε μία θημωνιά και τον αιχμαλώτισαν.Το 1262 όταν οι Νικαιάτες είχαν ήδη ανακαταλάβει την Κωνσταντινούπολη ο Γουλιέλμος Βιλλεαρδουίνος έκανε συμφωνία με τον Μιχαήλ για την απελευθέρωσή του. Θα έμενε ελεύθερος αν του παρέδιδε τρία κάστρα στο νότο της Πελοποννήσου, τα κάστρα του Μυστρά, της Μονεμβασιάς,και της Μεγάλης Μάνης (ή Μάινης). Αυτός ήταν και ο πυρήνας του Δεσποτάτου του Μυστρά.Στο Δεσποτάτο συμπεριλαμβανόταν και ο οικισμός Λυκοβουνό με το περίφημο μοναστήρι του Αι-Γιώργη που αναφέρεται σε Χρυσόβουλο του 1292 απο τον αυτοκρατορα Ανδρονικο Κομνηνό Παλαιολόγο.
Η πρώτη περίοδος
Τα κάστρα όντως παραδόθηκαν αλλά αμέσως μετά ξέσπασε νέος πόλεμος μεταξύ του Πριγκιπάτου της Αχαΐας και της Βυζαντινής αυτοκρατορίας. Το 1263 οι Βυζαντινοί προσέλαβαν 1.500 Τούρκους μισθοφόρους από την Μικρά Ασία και τους έστειλαν στην Πελοπόννησο για τον πόλεμο με τους Φράγκους. Τον ίδιο χρόνο οι Βυζαντινοί θα καταφέρουν να καταλάβουν τη γειτονική κωμόπολη Λακεδαιμονία (στη θέση της αρχαίας Σπάρτης) και τη Βαρωνία του Γερακίου μαζί με την περιοχή της Τσακωνιάς. Θα ξεκινήσουν επιδρομές στην υπόλοιπη Πελοπόννησο αλλά το 1264 οι Τούρκοι μισθοφόροι θα αυτομολήσουν στους Φράγκους και στην μάχη του Μακρυπλαγίου οι Βυζαντινοί θα ηττηθούν.Καθώς ο καιρός περνούσε, ολόκληρη η Πελοπόννησος μετατρεπόταν σε ένα μεγάλο πεδίο μαχών. Το 1275 οι Βυζαντινοί νικούν τους Φράγκους στην μάχη της Μεγάλης Αράχωβας. Παρά τη Φραγκική αντίδραση, οι Βυζαντινοί μέχρι το 1320, περίπου, καταφέρνουν να καταλάβουν τα κάστρα της Άκοβας, της Καρύταινας, του Πολύφεγγου και του Αγίου Γεωργίου στα Σκόρτα και το 1330 περίπου καταλαμβάνουν τα Καλάβρυτα.
Παράλληλα, υπήρξε φροντίδα για την εσωτερική οργάνωση της περιοχής. Από το 1262 το κάστρο του Μυστρά έγινε έδρα ενός διοικητή με ετήσια θητεία (κεφαλή), ενώ από το 1308 η θητεία των διοικητών επεκτάθηκε και πολλοί από αυτούς ήταν μόνιμοι (επίτροποι). Το 1289 η έδρα του διοικητή της επαρχίας που μέχρι τότε ήταν στην Μονεμβασιά μεταφέρθηκε στον Μυστρά. Εν τω μεταξύ γύρω από τον Μυστρά συγκεντρώνονταν πολλοί κάτοικοι από τη γύρω περιοχή για περισσότερη ασφάλεια και σύντομα χτίστηκαν και νέα τείχη για να συμπεριλάβουν τα καινούρια σπίτια του Μυστρά. Ειδικά οι κάτοικοι της γειτονικής Λακεδαιμονίας είχαν μετακινηθεί για περισσότερη ασφάλεια στον Μυστρά και η Λακεδαιμονία είχε ερημώσει το αργότερο το 1265.
Η περίοδος των Δεσποτών-Καντακουζηνοί και Παλαιολόγοι
Μέχρι το 1395,οι δυνάμεις του Θεόδωρου καταλαμβάνουν μέρος της Μεσσηνίας, την Αργολίδα και την Κορινθία.
Το 1388 το Άργος πέφτει στα χέρια του Θεόδωρου, αλλά αμέσως μετά το καταλαμβάνουν οι Βενετοί. Παράλληλα, οι Τούρκοι πλησιάζουν την Πελοπόννησο και ξεκινούν και προς τα εκεί επιδρομές από το 1387. Η ένταση ανάμεσα στη Βενετία και το δεσποτάτο εκτονώθηκε λόγω της κοινής απειλής των Οθωμανών εκτονώθηκε και το 1394 έφτασαν σε συμφωνία για στρατιωτική συνεργασία κατά των Οθωμανών.
Το 1395 περίπου δέκα χιλιάδες Αλβανοί, μαζί με τις οικογένειες και τα κοπάδια τους φτάνουν στην Κορινθία και παίρνουν άδεια από το δεσπότη να εγκατασταθούν σε διάφορες περιοχές της Πελοποννήσου που ο πληθυσμός είχε ελαττωθεί. Το 1397 πραγματοποιήθηκε μία φοβερή επιδρομή των Τούρκων στην Πελοπόννησο υπό τον Εβρενός Μπέη. Το Άργος καταστράφηκε ολοκληρωτικά και ερημώθηκε, ενώ οι 30.000 κάτοικοί του που κατάφεραν να επιζήσουν σύρθηκαν στα σκλαβοπάζαρα της Ανατολής. Λίγες μέρες αργότερα ο στρατός του Θεόδωρου Α΄ ηττήθηκε κοντά στο Λεοντάρι.
Το 1400 η Κόρινθος πωλείται στους Ιωαννίτες Ιππότες από το Θεόδωρο, οι οποίοι παρέμειναν εκεί μέχρι το 1404, οπότε και ο κίνδυνος από τις επιδρομές των Οθωμανών είχε προσωρινά απομακρυνθεί.
Επίσης το 1400 ο Γεώργιος Γεμιστός ή Πλήθων, ένας υπέρμαχος του πλατωνισμού και οραματιστής του νέου ελληνισμού, ιδρύει στον Μυστρά φιλοσοφική σχολή. Ο Πλήθων στα επόμενα χρόνια βλέποντας την κρίση στην οποία περιέρχεται το δεσποτάτο προτείνει ριζοσπαστικά μέτρα, όπως τη δημιουργία μόνιμου στρατού από Έλληνες και όχι από μισθοφόρους, το χωρισμό των κατοίκων σε στρατιώτες (και μη φορολογούμενους) και σε φορολογούμενους χωρίς την υποχρέωση στράτευσης, τη διαμόρφωση ισχυρής συγκεντρωτικής εξουσίας, να γίνει κοινή περιουσία όλη η καλλιεργήσιμη γη και όποιος ήθελε να καλλιεργεί χέρσα γη να το κάνει ελεύθερα, με το 1/3 της παραγωγής να πηγαίνει σε κοινό ταμείο. Οι προτάσεις του όμως αυτές αγνοήθηκαν.
Το 1415 ο Μανουήλ Β΄ κατάφερε να ανακατασκευάσει το Εξαμίλιον τείχος κατά μήκος του Ισθμού της Κορίνθου μέσα σε σαράντα ημέρες για καλύτερη προστασία της Πελοποννήσου από τις τουρκικές επιδρομές. Για να το καταφέρει αυτό αναγκάστηκε να επιβάλει ειδικούς φόρους στους Πελοποννησίους, πράγμα που οδήγησε πολλούς άρχοντες σε επανάσταση η οποία συνετρίβη από τον Μανουήλ σε μάχη κοντά στην Καλαμάτα. Η κατασκευή του Εξαμιλίου όμως δεν κατάφερε να εμποδίσει τον Τουραχάν (ή Τουρχάν) Μπέη να επιδράμει στην Πελοπόννησο ξανά το 1423.
Το 1429 0 Κωνσταντίνος Παλαιολόγος καταλαμβάνει και την Πάτρα μετά από πολιορκία. Εκτός από την Μεθώνη, την Κορώνη το Ναύπλιο και το Άργος που είναι στα χέρια των Βενετών, ολόκληρη η υπόλοιπη Πελοπόννησος είναι στα χέρια των Ελλήνων με το Θεόδωρο να εξουσιάζει τον Μυστρά, το Θωμά τη Γλαρέντζα και τον Κωνσταντίνο τα Καλάβρυτα. Ο Κωνσταντίνος έφυγε από την Πελοπόννησο το 1437 αλλά ξαναγύρισε το 1443 ως δεσπότης του Μυστρά στη θέση του αδερφού του Θεόδωρου Β΄, και ξανά έχτισε το Εξαμίλλιον που είχε καταστραφεί πάλι το 1423.
Το 1444 ο Κωνσταντίνος και ο Θωμάς εισβάλουν στη Στερεά Ελλάδα, και κυριεύουν την Αθήνα και τη Βοιωτία αναγκάζοντας το δούκα της Αθήνας, Νέριο Β΄ Ατσαϊόλι, να τους καταβάλλει ετήσιο φόρο. Ο Κωνσταντίνος, σύμφωνα με τις υποσχέσεις του στη σύνοδο Φλωρεντίας-Φεράρα, συνεχίζει πιο βόρεια γνωρίζοντας ότι οι Τούρκοι έπρεπε να αντιμετωπίσουν τους σταυροφόρους στη Βάρνα, περνά τα Άγραφα, ενώνεται με τους Βλάχους της Πίνδου και εισβάλλει στη Θεσσαλία. Στη συνέχεια στράφηκε στη Φωκίδα και κατέλαβε το Γαλαξείδι, το Λιδωρίκι και τη Βυτρινίτσα.
Το 1444 οι σταυροφόροι ηττήθηκαν ολοκληρωτικά στην μάχη της Βάρνας, και αργότερα βενετικά πλοία μετέφεραν επί πληρωμή 60.000 Τούρκους στρατιώτες από την Μικρά Ασία στην Ευρώπη χωρίς καν να προσπαθήσει ο Βυζαντινός στόλος από την Κωνσταντινούπολη να τους εμποδίσει. Ο Κωνσταντίνος αναγκάζεται το 1446 να υποχωρήσει στο Εξαμίλιον τείχος αλλά δεν καταφέρνει μαζί με το Θωμά να τους εμποδίσει και οι Τούρκοι εισβάλλουν εκ νέου και λεηλατούν την Πελοπόννησο. Ο σουλτάνος έφτασε ως την Πάτρα, ενώ ο Τουρχάν κατευθύνθηκε στο Μυστρά. Το δεσποτάτο αναγκάστηκε να γίνει φόρου υποτελές στους Τούρκους και όλες οι προσωρινές κατακτήσεις του Κωνσταντίνου εγκαταλείφθηκαν. Αυτές ήταν οι τελευταίες βυζαντινές νίκες.
Το τέλος του Δεσποτάτου
Οι τουρκικές επιδρομές συνεχίστηκαν αμείωτες τα επόμενα χρόνια καθώς ο σουλτάνος Μωάμεθ Β΄ ήθελε να εμποδίσει αυτούς τους δύο από το να στείλουν βοήθεια στην αποκλεισμένη Κωνσταντινούπολη.
Όμως ήταν και οι δύο απασχολημένοι με τις μεταξύ τους έριδες και δεν επρόκειτο να ομονοήσουν. Με αφορμή μία μεγάλη τουρκική επιδρομή ξέσπασε εξέγερση Ελλήνων και Αλβανών υπό τον Μανουήλ Κατακουζηνό ή Γκιν Κατακουζηνό για τους Αλβανούς, η οποία έληξε άδοξα με την επέμβαση του Τουρχάν Μπέη. Ο Τουρχάν Μπέης μάλιστα πριν φύγει από την Πελοπόννησο συμβούλευσε τα δύο αδέλφια να ειρηνεύσουν. Μετά την Άλωση και ενώ τα δύο αδέλφια συνέχιζαν να συγκρούονται μεταξύ τους οι Τούρκοι κατέλαβαν την Πάτρα το 1458 και το 1460 ο Δημήτριος παρέδωσε αμαχητί τον Μυστρά στον Μωάμεθ θέτοντας τέλος στο δεσποτάτο.
Ο Θωμάς έφυγε στην Ιταλία με την κάρα του Αγίου Ανδρέα, ενώ ο Δημήτριος ακολούθησε τον Μωάμεθ υπό περιορισμό για το υπόλοιπο της ζωής του.
Η τελευταία αντίσταση έμελλε να δοθεί από άσημους τοπάρχες, όπως ο Κωνσταντίνος Γραίτζας Παλαιολόγος που άντεξε στο Σαλμένικο, κοντά στην Πάτρα ως το 1461, ο Κροκόδειλος Κλαδάς που συνέχισε να πολεμά τους Τούρκους στην Μάνη και στην Ήπειρο ως το θάνατό του το 1491, και ο Θεόδωρος Μπούας.
Κληρονομιά
Σήμερα πολλές εκκλησίες και μοναστήρια σώζονται από εκείνη την περίοδο στον Μυστρά, όπως και το παλάτι των δεσποτών του οποίου η αναστήλωση έχει ξεκινήσει εδώ και αρκετό καιρό.
Επίτροποι
- 1308-1316 Μιχαήλ Καντακουζηνός
- 1316-1322 Ανδρόνικος Παλαιολόγος Ασάν
Δεσπότες
Περίοδος | Όνομα |
---|---|
1348-1380 | Μανουήλ Καντακουζηνός |
1380-1383 | Ματθαίος Καντακουζηνός |
1383-1384 | Δημήτριος Α΄ Καντακουζηνός |
Περίοδος | Όνομα |
---|---|
1383-1407 | Θεόδωρος Α΄ Παλαιολόγος |
1407-1443 | Θεόδωρος Β΄ Παλαιολόγος |
1443-1449 | Κωνσταντίνος Παλαιολόγος |
1449-1460 | Δημήτριος Β΄ Παλαιολόγος |
1428-1460 | Θωμάς Παλαιολόγος |
Ενδεικτικές Πηγές
- "Οι τελευταίοι αιώνες του Βυζαντίου 1261-1453", Donald M. Nicol, (μετάφραση Στάθης Κομνηνός), εκδόσεις Παπαδήμα, 1996, ISBN 960-206-366-1.
- "Οι Σικελικοί Εσπερινοί", Steven Runciman, (μετάφραση Άννη Αργυροπούλου-Χίλτεμαν), εκδόσεις Γκοβόστη, 2003, ISBN 960-270-925-1 .
- "Οι Φράγκοι στο Αιγαίο 1204-1500", Peter Lock, (μετάφραση Γιώργος Κουσουνέλος), εκδόσεις Ενάλιος, 1998, ISBN 960-536-016-0.
Δείτε επίσης
Εξωτερικές συνδέσεις
- Τα ελληνικά δεσποτάτα (Αρχείο ντοκιμαντέρ της Δημόσιας Τηλεόρασης - πρώην Ε.Ρ.Τ.)
-
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου